Zmiana Formy Opodatkowania JDG w 2025/2026 – Wpływ Polskiego Ładu
Twoja największa decyzja podatkowa na przełomie roku
Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą (JDG), prawdopodobnie zastanawiasz się, czy obecna forma opodatkowania nadal się opłaca. Polski Ład całkowicie zmienił reguły gry – dziś wybór między ryczałtem, podatkiem liniowym a skalą podatkową to nie tylko kwestia stawki PIT, ale przede wszystkim:
- sposobu naliczania składki zdrowotnej,
- utraconych ulg podatkowych (np. na dzieci),
- realnych kosztów prowadzenia działalności.
Problem jest pilny: na zmianę formy opodatkowania masz czas tylko do 20. dnia miesiąca następującego po uzyskaniu pierwszego przychodu w danym roku podatkowym (najczęściej do 20 stycznia). Spóźnienie oznacza, że zostajesz w dotychczasowym systemie przez cały rok.
Pytanie brzmi: jak wybrać najkorzystniejszą formę, by nie przepłacać?
Analiza legislacyjna – co zmienia Polski Ład w 2025/2026?
Od 2022 roku Polski Ład wprowadził największą od dekad rewolucję w podatkach dla JDG. Kluczowe zmiany:
- Składka zdrowotna nie jest już ryczałtowa – zależy od formy opodatkowania i wysokości dochodu/przychodu.
- Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej (poza częściowym odliczeniem w podatku liniowym i ryczałcie).
- Konieczność rozliczania się z KSeF (Krajowy System e-Faktur) – obowiązkowego od 2026 r.
- Prognozowane przeciętne wynagrodzenie na 2026 r. (wg obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej) wzrośnie, a z nim podstawa naliczania składek ZUS.
Przykład prognozy: W 2025 r. przeciętne wynagrodzenie miesięczne ogłoszone do wyliczeń ZUS to 8 150 zł. W 2026 r. prognozy mówią o 8 600–8 800 zł. To oznacza wyższe składki społeczne i zdrowotne – niezależnie od wybranej formy opodatkowania.
Kiedy ryczałt przestaje się opłacać przy wysokich kosztach?
Ryczałt kusi niską stawką PIT – np. 8,5% przy usługach IT, marketingowych czy najmie. Jednak nie możesz odliczać kosztów uzyskania przychodu. To oznacza, że w przypadku wyższych inwestycji (np. zakup sprzętu za 40 000 zł czy wynajem biura za 5 000 zł miesięcznie), ryczałt szybko staje się droższy niż podatek liniowy.
Punkt graniczny (przykład):
- Przychód: 300 000 zł rocznie
- Koszty: 120 000 zł
- Dochód: 180 000 zł
👉 Na ryczałcie (8,5% od przychodu): 25 500 zł podatku
👉 Na podatku liniowym (19% od dochodu): 34 200 zł podatku
Na pierwszy rzut oka ryczałt wygrywa. Ale:
- składka zdrowotna na ryczałcie (zależna od przychodów) może wynieść nawet 2 000 zł miesięcznie,
- składka zdrowotna na podatku liniowym to 4,9% od dochodu (ok. 736 zł/miesiąc).
W praktyce przy wysokich kosztach i dochodzie, liniowy staje się korzystniejszy, bo składka zdrowotna nie zjada tak dużej części przychodów.
Podatek liniowy czy skala podatkowa 2025 – kalkulator dla rodziny z dziećmi
Podatek liniowy (19%) chroni Cię przed wejściem w drugi próg 32% powyżej 120 000 zł rocznego dochodu. Jednak tracisz prawo do wielu ulg – np. ulgi na dzieci.
Przykład symulacji dla przedsiębiorcy z dwójką dzieci:
Dochód: 160 000 zł rocznie
Skala podatkowa:
120 000 zł × 12% = 14 400 zł
40 000 zł × 32% = 12 800 zł
Razem: 27 200 zł
Minus ulga na dzieci (2 × 1 112 zł): –2 224 zł
Podatek końcowy: 24 976 zł
Podatek liniowy:
160 000 zł × 19% = 30 400 zł
Brak ulgi na dzieci.
👉 W tym przykładzie skala podatkowa wygrywa – mimo drugiego progu.
Jaki wpływ ma zmiana formy opodatkowania na składkę zdrowotną ZUS 2026?
Składka zdrowotna to dziś największe zaskoczenie Polskiego Ładu.
Podatek liniowy – 4,9% od dochodu (min. 9% od minimalnego wynagrodzenia).
Skala podatkowa – 9% od dochodu.
Ryczałt – trzy progi składki w zależności od przychodów:
do 60 tys. zł – 9% × 75% przeciętnego wynagrodzenia,
60–300 tys. zł – 9% × 100% przeciętnego wynagrodzenia,
powyżej 300 tys. zł – 9% × 180% przeciętnego wynagrodzenia.
W 2026 r. (przy prognozowanym wynagrodzeniu 8 700 zł):
I próg = ok. 587 zł/miesiąc
II próg = ok. 783 zł/miesiąc
III próg = ok. 1 409 zł/miesiąc
👉 Przejście z liniowego na ryczałt przy wysokich przychodach może oznaczać nawet 1 500 zł składki miesięcznie, niezależnie od faktycznych kosztów.
Porównanie form opodatkowania JDG 2025/2026
| Forma opodatkowania | Stawka PIT | Składka zdrowotna | Koszty uzyskania przychodu | Ulgi podatkowe | Kiedy się opłaca? | |
| Ryczałt | 2–17% od przychodu | Stała wg progu przychodu | ❌ brak | ograniczone | Niskie koszty, wysokie marże | |
| Podatek liniowy | 19% od dochodu | 4,9% od dochodu | ✅ tak | ❌ brak ulg | Wysokie dochody, brak dzieci/ulg | |
| Skala podatkowa | 12% / 32% od dochodu | 9% od dochodu | ✅ tak | ✅ większość ulg | Rodziny z dziećmi, średnie dochody |
Jak podjąć decyzję? – Narzędzia i minimalizacja ryzyka
Samodzielna analiza często prowadzi do błędnych wniosków, bo trzeba uwzględnić:
- nie tylko PIT, ale też ZUS i składkę zdrowotną,
- możliwość korzystania z ulg,
- przyszłe inwestycje i koszty,
- planowane zmiany w Polskim Ładzie.
👉 Najprostsze rozwiązanie: symulacja podatkowo-ZUS-owa w jednym narzędziu.
🔑 Skorzystaj z indywidualnej, płatnej symulacji Minimalistycznych Finansów – otrzymasz:
kompletną analizę PIT + składki zdrowotnej + ulg,
rekomendację najkorzystniejszej formy opodatkowania na 2026 r.,
gwarancję wyboru najniższej legalnej składki zdrowotnej.
👉 Umów konsultację z Minimalistycznymi Finansami »
Podsumowanie
Zmiana formy opodatkowania w 2025/2026 to nie kosmetyka – to decyzja, która może kosztować lub zaoszczędzić Ci dziesiątki tysięcy złotych rocznie. Polski Ład sprawił, że wybór nie jest oczywisty. Dlatego kluczem jest całościowa analiza: PIT + składka zdrowotna + ulgi + koszty.
Minimalistyczne Finanse pomaga JDG sprowadzić to skomplikowane zadanie do prostych, praktycznych decyzji.