Nowe JPK od 2026 roku – fiskus zobaczy każdy Twój wydatek

Sep 16, 2025By Hubert Osiński
Hubert Osiński

Od 2026 roku pełna cyfryzacja ksiąg podatkowych – koniec anonimowości w kosztach

Od 2026 roku każdy przedsiębiorca – niezależnie od wielkości firmy – będzie musiał prowadzić księgi podatkowe wyłącznie w formie elektronicznej i przesyłać je w postaci nowych jednolitych plików kontrolnych (JPK). Co ważne, tym razem nie chodzi już tylko o VAT, ale także o PIT i CIT.
To nie jest kosmetyczna zmiana. To rewolucja.

Co się naprawdę zmienia?

Dziś urząd skarbowy widzi głównie kwoty zbiorcze – np. suma kosztów uzyskania przychodu. Od 2026 roku zobaczy szczegóły:

  • ile wydałeś na paliwo,
  • ile na komputer,
  • a ile na długopisy.
    Dane nie będą już dostarczane „na żądanie”, tylko systematycznie i automatycznie, a następnie analizowane przez algorytmy i sztuczną inteligencję.

Cel fiskusa – kontrola zamiast tylko podatku


Oficjalny cel? Uszczelnienie systemu podatkowego i walka z szarą strefą.
Ale praktyka będzie inna:

  • profilowanie przedsiębiorców – fiskus dostanie gotowe zestawienia, kto i na co wydaje pieniądze,
  • łatwiejsze typowanie do kontroli – algorytmy wychwycą „nietypowe” koszty, np. zbyt wysokie wydatki reprezentacyjne,
  • przejście z kontroli punktowej do ciągłej – urzędnik nie musi już przychodzić do firmy, bo wszystko ma w systemie.
    To oznacza koniec anonimowości w kosztach.

Ryzyka dla przedsiębiorcy

  • Koszty, które dziś „giną” w ogólnych kategoriach, będą natychmiast widoczne.
  • Wydatki prywatne „przemycane” w firmowych fakturach mogą od razu wzbudzić zainteresowanie.
  • Algorytmy będą szukały odstępstw od „średniej branżowej”.

Przykład: jeśli Twoja firma transportowa raportuje dużo niższe wydatki na paliwo niż konkurencja – system to wychwyci. Jeśli salon fryzjerski ma nietypowo wysokie zakupy sprzętu komputerowego – pytania pojawią się same.

Jak się przygotować – praktyczne wskazówki

  1. Weryfikuj koszty już dziś – uporządkuj dokumentację, aby nie było wydatków wątpliwych czy prywatnych.
  2. Podziel koszty na logiczne kategorie – im czytelniejsze zapisy, tym mniej pola do interpretacji fiskusa.
  3. Sprawdź, czy Twój program księgowy obsłuży nowe JPK – wielu dostawców dopiero dostosowuje systemy.
  4. Rozważ politykę wydatków – np. reprezentacja czy prywatne zakupy w firmie będą ryzykowniejsze niż kiedykolwiek.
  5. Korzystaj z doradztwa księgowego – lepiej skonsultować jeden sporny wydatek dziś, niż tłumaczyć się przed urzędem w 2026 r.

Co zyska fiskus, a co straci przedsiębiorca?

Nowy system to krok w stronę pełnej inwigilacji finansów firm. W praktyce oznacza to:

  • mniej papierkowej kontroli,
  • więcej automatycznego monitoringu,
  • większe ryzyko, że nawet drobny błąd zostanie natychmiast wychwycony.

To trochę jak wprowadzenie tachografów w transporcie – kierowca nie musi być kontrolowany na drodze, bo urząd widzi wszystko w systemie. Teraz podobny model wchodzi do księgowości.

Podsumowanie

Nie warto odkładać przygotowań na ostatnią chwilę. Zmiana nie dotyczy tylko „księgowych” – to zupełnie nowa rzeczywistość podatkowa.
Każdy przedsiębiorca powinien zadać sobie pytanie: czy moja księgowość wytrzyma taki poziom przejrzystości?

👉 W Minimalistycznych Finansach pomagamy przygotować się do nowych obowiązków tak, aby uniknąć ryzyka i wykorzystać dodatkowy czas na spokojne dostosowanie się do przepisów.